Ook in 2024 mocht Stichting Sanderling op het Erasmiaans Gymnasium de installatie Erasmiaanse Namen maken. Op de tentoonstelling hingen de levensverhalen van drie Erasmiaanse oorlogsslachtoffers die dit jaar onderzocht zijn: Harry Hijman Tels, Clara Marianne Slager en Ludwig Christoph Asch.
Op dinsdag 14 mei vond op het Erasmiaans Gymnasium de jaarlijkse Erasmiaanse Dodenherdenking plaats. Al bijna tachtig jaar staat de school stil bij 130 Erasmiaanse oorlogsslachtoffers, de zogenaamde ‘Erasmiaanse Namen’. Onder hen zijn 80 Joodse leerlingen en oud-leerlingen, en daarnaast verzetsstrijders, burgers die omkwamen bij bombardementen, beschietingen en in Japanse…
In het schooljaar 2023-2024 kozen zes zesdeklassers van het Erasmiaans Gymnasium ervoor om hun profielwerkstuk te schrijven over een van de oorlogsslachtoffers van hun eigen school.
Over het Joods Lyceum en zijn leerlingen kan een boek worden geschreven. Misschien doe ik dat nog eens. Een boek over de ervaringen van de tieners van deze school, van het begin tot het eind. Een boek waarin de tijden over elkaar heen schuiven: terwijl de leerlingen van het Joods…
“Eerst hadden deze Joodse tieners hun vertrouwde schoolomgeving moeten verlaten. Toen mochten ze niet meer naar de bioscoop, naar het strand, naar zwembaden, parken, bibliotheken. En het net sloot zich steeds meer. In januari 1942 kregen ze een J in hun persoonsbewijs gestempeld. Vanaf 3 mei moesten ze de gele…
Op maandag 15 mei 2023 vond op het Erasmiaans Gymnasium de jaarlijkse Erasmiaanse Dodenherdenking plaats. De plechtigheid begon met een toespraak van de rector, gevolgd door een lezing van Rob Bakker, auteur van Boekhouders van de Holocaust. Vervolgens lazen leerlingen de namen van de Erasmiaanse oorlogsslachtoffers voor. In de zaal…
Dit jaar had de tentoonstelling Erasmiaanse Namen een andere vorm. Uitgangspunt was: de Erasmiaanse Namen een gezicht geven. En dat is letterlijk gelukt. Al sinds 1946 worden de Erasmiaanse Namen herdacht. Maar het waren ‘lege’ namen. Met deze installatie krijgen de namen voor het eerst een gezicht. Daar hingen ze:…
Een eigentijdse, educatieve website over een vergeten oorlogsschool in Rotterdam.
Toen Joodse leerlingen na de zomervakantie van 1941 niet mochten terugkeren naar hun eigen openbare scholen, richtte de gemeente Rotterdam Joodse scholen voor hen op. Een van die scholen was het Joods Lyceum, gevestigd in Kralingen. Op deze school zaten 150 Joodse tieners uit Rotterdam en omstreken. Velen van hen zouden de oorlog niet overleven.
Met het educatieve project Het Vergeten Lyceum wil Stichting Sanderling het Joods Lyceum uit de vergetelheid halen en de leerlingen van het Rotterdamse Joods Lyceum een naam en een gezicht geven. De stichting wil hun verhaal vertellen via een online museale presentatie die informatief, educatief, participatief en toegankelijk is. Daarnaast wil de stichting kennis over de Holocaust vergroten en de gevaren van fake news en propaganda belichten.
De website zal Rotterdamse middelbare scholieren uitgebreide mogelijkheden bieden om zich te verdiepen in Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voor docenten komen op de website diverse lesbrieven en lesideeën om rondom herdenkingsdata aandacht te besteden aan het Joods Lyceum. Het verhaal van Het Vergeten Lyceum vormt een waarschuwing. Wat begint met gedwongen segregatie en uitsluiting, kan eindigen in deportatie en vernietiging.
Het project begint zodra de financiering rond is, op zijn vroegst op 1 juli 2023. De ontwikkeling van de website, de content en het educatieve materiaal duurt twee jaar. Hierna blijft de website toegankelijk, inclusief het educatieve materiaal.
Stichting Sanderling was nauw betrokken bij de Erasmiaanse Dodenherdenking op 16 mei 2022. De plechtigheid begon met de vertoning van de herdenkingsfilm Erasmiaanse Namen. Vervolgens was er een toespraak van de rector, een lezing door een speciale genodigde en het oplezen van de namen van de Erasmiaanse oorlogsslachtoffers door leerlingen.
Toen de Joodse leerlingen na de zomervakantie van 1941 niet mochten terugkeren naar hun eigen school, richtte de gemeente Rotterdam Joodse scholen voor hen op. Een van die scholen was het Joods Lyceum in Kralingen. In maart 1942 zaten er 150 leerlingen op deze school. Zij kwamen niet alleen van Rotterdamse scholen, maar uit de wijde omgeving
Anne Schram probeert alle 150 leerlingen van het Joods Lyceum te achterhalen. Hiervoor raadpleegt zij dagboeken, leerlingenadministraties van Rotterdamse scholen, andere publicaties, online bronnen en archieven als het Stadsarchief en het NIOD. Van elke leerling zoekt zij foto’s, verhalen en anekdotes, hoe summier ook. Alles helpt om een beeld te krijgen van wie hij of zij was. Een hobby. Een uitspraak.
Uiteindelijk moet dit onderzoek leiden tot een publicatie waarin alle leerlingen van het Joods Lyceum een plaats krijgen en een geënsceneerde lesbrief voor een toneelstuk voor Rotterdamse middelbare scholieren. Niets brengt de oorlog zo dichtbij als de eigen leeftijdsgenoten in de eigen stad.
Klik hieronder om te zien hoe u kunt helpen.
De herdenkingsfilm Erasmiaanse Namen, geproduceerd door Stichting Sanderling in april 2020, stelde het Erasmiaans Gymnasium in staat om ook tijdens de coronacrisis stil te staan bij haar oorlogsslachtoffers. Daarnaast was de film bedoeld als aftrap en aanjager van het educatieve project Erasmiaanse Namen. Sinds het maken van de film zijn echter vijftien extra oorlogsslachtoffers gevonden. Hun namen zijn nu aan de film toegevoegd. Om dit mogelijk te maken, is extra filmmateriaal opgenomen, extra muziek gemaakt en is opnieuw gemonteerd. De nieuwe namen zijn ingesproken door leerlingen en opgeschreven door Bart Domburg. De film is nu zo mogelijk nog indrukwekkender dan de versie van 2020.
In de nieuwe Tolle Belege, het blad van oud-leerlingenvereniging Semper Floreat van het Erasmiaans Gymnasium, staan enkele artikelen over het project Erasmiaanse Namen.
Op 29 april 2021 besteedde NRC in de Rotterdam-bijlage aandacht aan het project Erasmiaanse Namen.
Dit schooljaar schreven zeven leerlingen van het Erasmiaans Gymnasium hun profielwerkstuk over een of meer Erasmiaanse oorlogsslachtoffers. De resultaten waren te zien op de tentoonstelling Erasmiaanse Namen. De tentoonstelling was op school te zien van maandag 17 mei tot en met vrijdag 28 mei 2021.
Kort verslag van het educatieve project Erasmiaanse Namen. Zeven leerlingen uit klas 6 van het Erasmiaans Gymnasium schreven hun profielwerkstuk over twaalf Erasmiaanse oorlogsslachtoffers.
Met het project Erasmiaanse Namen 2.0 willen Stichting Sanderling en het Rotterdamse Erasmiaans Gymnasium ervoor zorgen dat de school haar oorlogsslachtoffers kan blijven herdenken, ook nu er steeds minder ooggetuigen in leven zijn. Erasmiaanse Namen 2.0 bestaat uit vier deelprojecten: Een meerjarig educatief project waarbij leerlingen zelf historisch onderzoek doen naar de oorlogsslachtoffers van…
In samenwerking met het Erasmiaans Gymnasium in Rotterdam maakte Stichting Sanderling een herdenkingsfilm om de oorlogsslachtoffers van de school te herdenken.
